Wszystko, co musisz wiedzieć o technologii 5G -

Piąta generacja sieci komórkowej wywołuje wiele emocji, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Wokół 5G narosło również wiele nieprawdziwych lub błędnie interpretowanych tez. Przyjrzyjmy się zatem pięciu faktom dotyczącym sieci 5G.

1. 5G to kolejny ważny krok w rozwoju współczesnych technologii

5G to nie wytwór wyobraźni szalonych naukowców, a naturalny następca dobrze nam znanej i szeroko wykorzystywanej sieci 4G. Literka „G” oznacza tak naprawdę generację, czyli obecnie możemy mówić o nadejściu 5 generacji sieci komórkowej. Szacuje się, że postęp technologiczny wymaga od nas przeskoku na kolejną generację co, mniej więcej dekadę. Sieć pierwszej generacji zadebiutowała na początku lat 80-tych XX wieku.

Jej następczyni zaczęła działać w roku 1992. Rewolucyjna w swoim czasie sieć 3G (która pozwalała zwiększyć prędkość przesyłu danych z kilkudziesięciu kb/s do kilkudziesięciu Mb/s) trafiła do komercyjnego użytku już w 2001 roku. Najpopularniejsza dzisiaj sieć czwartej generacji działa już od 2008/2009 roku, a od 2012 roku możemy mówić o globalnym do niej dostępie. Jak zatem łatwo policzyć, znajdujemy się właśnie w okresie, w którym przypada debiut kolejnej generacji, która dzięki swoim nowym możliwościom znowu popchnie rozwój technologiczny do przodu.

Dla porównania, najwydajniejsza obecnie sieć 4G oferuje nam w szczytowych momentach dostęp do prędkości pobierania na poziomie 300 Mb/s z opóźnieniem dostępu do internetu, które może wynosić nawet 98 ms. Według Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU – International Telecommunication Union) piąta generacja sieci ma nam domyślnie oferować transfery danych z prędkością nawet 20 Gb/s i opóźnieniami nie przekraczającymi 5 ms. Oznacza to, że 100 GB danych moglibyśmy pobrać w około 40 sekund! Jak zatem doskonale widać, przeskok technologiczny jest tu ogromny.

2. 5G to nie tylko szybszy internet (internet rzeczy, inteligentne miasta, autonomiczne pojazdy)

Choć super szybki internet i możliwość pobierania ogromnej ilości danych w ciągu zaledwie kilkudziesięciu sekund działa na wyobraźnie, to tak naprawdę będzie to jedynie miły dodatek do całej gamy nowych możliwości, które otworzy przed nami sieć 5G. Szybkość przesyłu danych i niewielkie opóźnienia sprawią, że technologie, które dzisiaj raczkują (albo nawet nie mają racji bytu) znacząco się rozwiną w dobie 5G. Możemy tu mówić o tak prozaicznych sprawach jak streaming treści, czyli przesyłanie w czasie rzeczywistym dostępu np. do gier komputerowych, filmów czy innych treści.

W norweskim Oslo, kino Odeon już zdążyło przetestować rozwiązania oferowane przez sieć 5G i wykorzystało ją do prezentacji filmów w oparciu o streaming [1]. Z kolei włoska stacja telewizyjna RAI szykuje się do pierwszej transmisji, która dzięki 5G pozwoli wyświetlać obraz w rozdzielczości do 8K wraz ze wsparciem dla HDR, rzeczywistości wirtualnej i rozszerzonej [2]. Nowa technologia to również rozwój „Internetu Rzeczy” (IoT), co oznacza, że coraz więcej urządzeń połączonych jest ze sobą w sieci, a co za tym idzie, dzięki wykorzystaniu nowoczesnej technologii możemy niemal zawsze i wszędzie kontrolować coraz większą ich liczbę.

Już dzisiaj możemy powiązać z naszym smartfonem masę urządzeń, które na co dzień ułatwiają nam życie. Ekspres do kawy sterowany telefonem? Pralka, którą możemy zdalnie sterować? Lodówka zamawiająca jedzenie? To tylko kilka przykładów działania IoT dzisiaj, a z 5G możemy oczekiwać jeszcze więcej. Pozostając przy wykorzystaniu nowych technologii, możemy również liczyć na rozwój inteligentnych domów i miast. Możliwości 5G pozwolą nam nie tylko na zwiększenie bezpieczeństwa naszego i naszych bliskich, ale również na ogromne oszczędności w budżetach miast i gmin.

Specjalne czujniki i systemy pozwolą np. znacznie lepiej zarządzać oświetleniem miast czy komunikacją pomiędzy odpowiednimi służbami. Jak możemy przeczytać na stronie Ministerstwa Cyfryzacji: Firma analityczna McKinsey Global przewiduje, że inteligentne technologie, takie jak połączone w sieć kamery, systemy zarządzania ruchem i czujniki, takie jak detektory wystrzałów z broni palnej, mogą ograniczyć liczbę śmiertelnych wypadków aż o 8-10 proc., a liczbę przestępstw o 30 do 40 proc [3]. Sieć 5G wpłynie również na rozwój systemów energetycznych, co przełoży się na ograniczone zużycie energii z linii elektrycznych, jak również z przydomowych źródeł energii odnawialnej.

„Przyszłość jest dziś”, tak będzie można zakrzyknąć już niebawem, gdy po naszych ulicach będą sunąć autonomiczne pojazdy, które choć testowane są już od lat, to pełnię swoich możliwości pokażą dopiero dzięki sieci 5G, dlaczego? Autonomiczne pojazdy są wyposażone w całą masę czujników, kamer, radarów itd., które przesyłają ogromne ilości danych. Dzięki sieci 5G dane te będą przesłane błyskawicznie i bez opóźnień, co przełoży się bezpośrednio na lepsze funkcjonowanie pojazdów. Łatwo zauważyć, że 5G to nie tylko ogromna szansa dla rozwoju pojedynczego człowieka, ale również dla firm, miast, a nawet państw.

3. 5G wymagać będzie od nas posiadania nowych urządzeń

Przeciętny użytkownik pełnię możliwości 5G pozna dopiero gdy wejdzie w posiadanie urządzeń umożliwiających mu korzystanie z dobrodziejstw nowej sieci. Oznacza to, że nasze domowe urządzenia będą musiały być „podłączone” do routera 5G. Podobnie rzecz się ma ze sprzętami mobilnymi, jeśli będziemy chcieli skorzystać z transmisji danych 5G w naszym smartfonie, tablecie czy laptopie będziemy musieli nabyć sprzęt, który posiada wbudowany modem 5G. Obecnie na rynku jest niewiele takich urządzeń. Modemy 5G w smartfonach ograniczają się głównie do tzw. flagowych konstrukcji jak np. Xiaomi Mi Mix 3 5G czy Samsung Galaxy S10 5G. Póki co, tylko najdroższe modele są wyposażane w specjalne modemy 5G, ale możemy śmiało założyć, że wraz z rozwojem 5G, już w przyszłym roku grono dostępnych urządzeń z 5G będzie gwałtownie rosło.

4. Sieć 5G wymaga zmiany polskich norm PEM, bo w końcu sieć się zapcha

Normy PEM, czyli określone przez ustawodawcę bezpieczne zakresy oddziaływania pola elektromagnetycznego, nie były modyfikowane w Polsce od ponad 50 lat i obecnie należą do jednych z najbardziej rygorystycznych w Europie [4]. W najczęściej wykorzystywanych częstotliwościach (300 MHz – 300 GHz) maksymalny dozwolony poziom PEM w miejscach ogólnodostępnych wynosi 0,1 W/m kw. (wat na metr kwadratowy), w europie limit ten jest nawet stukrotnie wyższy (10 W/m kw.) [5].

Niestety, zacofane normy mogą mieć ogromny wpływ na działanie nowych sieci w Polsce, w jaki sposób? Nowe generacje sieci komórkowej wymagają gęstszej sieci nadajników, aby mogły bezproblemowo przysłać dane. Obecne normy uniemożliwiają zarówno państwu, jak i poszczególnym operatorom na odpowiednie rozbudowanie sieci, tak aby nie przekraczać wyśrubowanych i przestarzałych norm PEM. Brak odpowiedniej infrastruktury sprawi, że dostępna dla nas sieć bezprzewodowa po prostu się zapcha.

Co ciekawe, problem ten nie dotyczy tylko 5G, ale już teraz mogą go odczuwać użytkownicy sieci 4G LTE. Jak podaje raport sporządzony przez Ministerstwo Cyfryzacji – średnie zużycie danych jednego użytkownika sieci wynosiło w 2017 roku 3,5 GB miesięcznie, w roku 2025 będzie to już 81 GB [6]. Coraz większe obciążenie sieci może spowodować, że bez rozbudowy odpowiedniej infrastruktury niemożliwe będzie wdrożenie sieci 5G, a dostęp do obecnych sieci komórkowych (czyli np. korzystanie z mobilnego internetu) będzie utrudniony.

5. 5G nie zagraża naszemu życiu i zdrowiu

Sieć 5G wywołuje wiele kontrowersji, jednym z najczęściej powtarzanych przez przeciwników nowej technologii zarzutów jest to, że ta będzie szkodzić naszemu zdrowiu, a nawet zagrażać życiu. Ile w tym prawdy? Pewnie tyle samo co w baśniach o Panu Twardowskim i jego lądowaniu na księżycu. Potężne możliwości nowej sieci nie oznaczają, że jest ona zupełnie nowym tworem, którego efektów działania nie możemy przewidzieć. Jak już wykazaliśmy w punkcie pierwszym, choć 5G będzie ogromnym skokiem technologicznym, to tak naprawdę jest kolejną generacją technologii, która towarzyszy nam od dziesiątek lat.

Skąd zatem przerażające teorie o szkodliwości 5G? Często są one wynikiem dezinformacji, jak również brakach w konkretnych dziedzinach wiedzy. Najczęstsze obawy wywołuje wspomniane już pole elektromagnetyczne (PEM), a dokładnie jego oddziaływanie na ludzki organizm. Zanim jednak opowiemy sobie dokładnie na tym problemie, warto pamiętać, że pole elektromagnetyczne jest wywołane działaniem sił natury i oddziałuje na nas od dnia naszych narodzin. Oczywiście, mamy również do czynienia z polem elektromagnetycznym wytworzonym przez człowieka, ale z nim również mamy do czynienia już od przeszło 200 lat.

Tak naprawdę źródłem PEM są wszelkie urządzenia elektryczne, a nie tylko urządzenia mobilne, najczęściej kojarzone z bezprzewodowymi sieciami komórkowymi. Wróćmy do szkodliwego oddziaływania sieci komórkowej i PEM na ludzki organizm. Sieci komórkowe i urządzenia Wi-Fi wykorzystują najczęściej częstotliwości radiowe z zakresu powyżej 300 MHz (Ministerstwo Cyfryzacji planuje, że na potrzeby 5G w Polsce przeznaczone zostaną częstotliwości 700 MHz, zakres 3,4-3,8 GHz oraz częstotliwości powyżej 26 GHz, jako pierwsze rozdysponowane zostaną częstotliwości z pasma 700 MHz[7]).

Jak potwierdzają liczne artykuły naukowe poparte wieloletnimi badaniami, wpływ PEM na ludzki organizm ma jedynie charakter termiczny, łatwo regulowany przez mechanizm termoregulacji. Oczywiście pojawiają się pojedyncze badania sugerujące znacznie większą szkodliwości PEM na organizmy żywe, jednak budzą one uzasadnione obawy co do swojej miarodajności i wiarygodności.

Nie bez znaczenia pozostaje również opinia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Z jej danych wynika, że w opublikowanych w ostatnich 30 latach artykułach naukowych poświęconych efektom biologicznym i medycznym wywoływanym przez PEM, nie wykazano wystarczających dowodów na szkodliwe oddziaływanie PEM o natężeniu wykorzystywanym w telekomunikacji [8].

Warto też pamiętać, że producenci nowych technologii dbają o to, aby ich urządzenia wymagały coraz to mniejszej ilości energii. Podobnie będzie z siecią 5G, co bezpośrednio przełoży się na to, iż będzie ona wytwarzać pole elektromagnetyczne o mniejszym natężeniu niż sieci obecne.