Ministerstwo Cyfryzacji i Państwowa Straż Pożarna podpisały list intencyjny, który uruchamia prace nad pierwszym w historii cyfrowym rejestrem wszystkich schronów, ukryć i miejsc doraźnego schronienia w Polsce. Centralna Ewidencja Obiektów Zbiorowej Ochrony (CEOZO) ma ruszyć pod koniec 2025 r. i zintegrować dane z każdej gminy oraz wszystkich komend PSP, dając służbom ratunkowym narzędzie do natychmiastowego planowania ewakuacji w kryzysie.
Cyfrowe serce ochrony ludności
CEOZO będzie oparta na zabezpieczonej, rządowej platformie SKR‑Z, którą dziś wykorzystuje administracja do przesyłania informacji niejawnych. Strażacy i urzędnicy terytorialni zyskają dostęp do mapy, na której każda lokalizacja otrzyma metrykę z pojemnością, stanem technicznym i informacją, jak długo obiekt może utrzymać tlen bez zasilania. Dzięki temu dyżurny PSP ma widzieć w czasie rzeczywistym, ile osób można ewakuować do danego schronu, a sztab kryzysowy szybciej podejmie decyzje o transporcie czy dostawach energii. Projekt jest elementem nowych przepisów o ochronie ludności, które zakładają, że państwo ma znać „każdy schron i każdą piwnicę” nadającą się do ochrony cywilnej.
Od inwentaryzacji po drony i skan 3D
Pierwszy etap to inwentaryzacja istniejących obiektów. PSP zapowiada, że wykorzysta drony z lidarami i kamery 3D, aby w miastach o gęstej zabudowie sprawdzić także piwnice i garaże podziemne. Dane mają trafiać do rejestru w trybie online, a w razie braku zasięgu – przez szyfrowane terminale satelitarne. Komendant główny PSP gen. Andrzej Bartkowiak szacuje, że pełna baza może liczyć nawet 230 000 pozycji, bo w kategoriach „miejsca doraźnego schronienia” znajdzie się m.in. metro warszawskie czy część podziemnych parkingów centrów handlowych.
Korzyści dla obywateli i samorządów
Choć CEOZO będzie narzędziem służb, rząd rozważa późniejsze udostępnienie uproszczonej wyszukiwarki, aby mieszkańcy mogli sprawdzić najbliższy schron. Samorządy zyskają jednolity standard raportowania – dziś wiele gmin prowadzi rejestry w arkuszach Excel lub zeszytach. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski podkreśla, że system pozwoli ocenić realne potrzeby inwestycyjne i kierować środki tam, gdzie brakuje infrastruktury ochronnej, co ma znaczenie przy wydatkowaniu środków z ustawy o ochronie ludności (16 mld zł do 2025 r.).
Harmonogram i finansowanie
Plan zakłada, że prototyp platformy powstanie do końca roku, a pilotaż ruszy na Mazowszu i Śląsku w I kwartale 2025 r. Pełna funkcjonalność ogólnokrajowa ma być gotowa w IV kwartale 2025 r. Finansowanie pochodzi z budżetu państwa i funduszy unijnych na transformację cyfrową. Umowa o współpracy przewiduje cykliczne audyty cyberbezpieczeństwa oraz szkolenia dla 3 000 strażaków‑operatorów systemu.