Komisja Europejska ogłosiła plan stworzenia jednolitego systemu oceny dla dostawców usług chmurowych działających na terenie Unii Europejskiej. Projekt, finansowany z budżetu o wartości 180 milionów euro, ma na celu wzmocnienie tzw. suwerenności cyfrowej – czyli zdolności Europy do niezależnego przetwarzania i przechowywania danych. Nowe wytyczne mają chronić dane instytucji publicznych przed wpływem firm spoza UE oraz promować rozwój europejskich centrów danych i infrastruktury chmurowej.
Europa chce przejąć kontrolę nad własnymi danymi
Według Komisji Europejskiej, w ciągu ostatnich lat większość danych przechowywanych w chmurze przez instytucje unijne trafiała na serwery należące do amerykańskich gigantów technologicznych. To, zdaniem Brukseli, tworzy ryzyko dla bezpieczeństwa informacji i ogranicza możliwość kontroli nad nimi. Nowy projekt ma być odpowiedzią na ten problem – KE chce stworzyć ramy prawne i technologiczne, które pozwolą budować tzw. „europejską chmurę zaufania”.
Nowy benchmark określa zestaw wymagań, które musi spełnić każdy dostawca chcący świadczyć usługi na rzecz instytucji unijnych. Wśród nich znajdują się m.in. obowiązek przechowywania danych w granicach UE, pełna zgodność z unijnym prawem o ochronie danych (RODO), transparentność struktury właścicielskiej oraz możliwość audytu infrastruktury przez unijne organy. Komisja zaznacza, że priorytetem nie jest wykluczenie globalnych graczy, lecz zapewnienie, że usługi chmurowe wykorzystywane przez administrację publiczną będą działały w sposób bezpieczny i zgodny z europejskimi standardami.
Czym jest „suwerenność chmurowa” i dlaczego to takie ważne?
Pojęcie „cloud sovereignty” – czyli suwerenności chmurowej – pojawia się coraz częściej w europejskich dokumentach strategicznych. Oznacza ono zdolność państw lub wspólnot do niezależnego zarządzania swoimi danymi cyfrowymi bez ryzyka zewnętrznej ingerencji. W praktyce chodzi o to, by dane administracji publicznej, obywateli czy przedsiębiorstw europejskich nie były przechowywane na serwerach podlegających obcemu prawodawstwu.
Nowe wytyczne KE mają więc nie tylko wymiar techniczny, ale także polityczny. Komisja chce, by Europa była w stanie rozwijać własne usługi chmurowe, konkurujące z ofertą firm z USA czy Chin. W dłuższej perspektywie ma to pomóc w budowie wspólnego rynku danych, który stanie się jednym z filarów europejskiej gospodarki cyfrowej.
Jakie zmiany czekają rynek technologiczny w Europie?
Wdrożenie unijnych zasad będzie oznaczało istotne zmiany dla firm oferujących rozwiązania chmurowe. Dostawcy spoza UE będą musieli udowodnić, że ich infrastruktura działa zgodnie z europejskim prawem – w przeciwnym razie mogą zostać wykluczeni z przetargów publicznych. Z kolei europejskie przedsiębiorstwa mogą zyskać szansę na rozwój własnych usług, które do tej pory pozostawały w cieniu międzynarodowych gigantów.
Zdaniem ekspertów, nowe przepisy mogą również przyspieszyć rozwój europejskich centrów danych i zwiększyć inwestycje w lokalne rozwiązania chmurowe. Wspierane przez UE inicjatywy, takie jak Gaia-X, już teraz mają stanowić zalążek wspólnej infrastruktury cyfrowej, która będzie zgodna z zasadami suwerenności technologicznej. Choć projekt Komisji jest na wczesnym etapie, stanowi on istotny krok w kierunku budowy silniejszej i bardziej niezależnej cyfrowo Europy.
Polska i inne kraje regionu też skorzystają
Nowe zasady mogą okazać się korzystne także dla państw Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polski. Wiele instytucji publicznych wciąż korzysta z tradycyjnych serwerów lub usług chmurowych oferowanych przez zagraniczne podmioty. Dzięki wprowadzeniu jednolitych standardów możliwe będzie rozwijanie krajowych centrów danych i zwiększenie poziomu bezpieczeństwa informacyjnego.
Polskie firmy technologiczne zyskują również szansę na udział w przetargach unijnych dotyczących infrastruktury chmurowej. Dla lokalnych dostawców może to oznaczać nie tylko wzrost prestiżu, ale także realne zyski w ramach nowego europejskiego rynku danych.
Źródło:
- https://www.euractiv.com/news/commission-sets-benchmark-for-sovereign-european-cloud-providers/
- https://commission.europa.eu/news-and-media/news/commission-moves-forward-cloud-sovereignty-eur-180-million-tender-2025-10-10_en
- https://www.politico.eu/article/european-commission-launches-tender-for-eu-sovereign-cloud-services/