Australijscy naukowcy dokonali przełomowego odkrycia, identyfikując najstarszy znany krater uderzeniowy na naszej planecie. Znajduje się on w regionie Pilbara, na terenie formacji skalnej North Pole Dome, a jego wiek oszacowano na 3,5 miliarda lat. Oznacza to, że krater ten powstał ponad miliard lat wcześniej niż dotychczas najstarszy znany impaktowy ślad na Ziemi.
Dowód zapisany w skałach
Zespół badaczy z Curtin University School of Earth and Planetary Sciences oraz Geological Survey of Western Australia przeprowadził szczegółową analizę skał w regionie Pilbara. Kluczowe znaczenie miało odkrycie tzw. stożków zderzeniowych – charakterystycznych deformacji geologicznych, które powstają wyłącznie w wyniku silnych uderzeń kosmicznych obiektów. Struktury te świadczą o tym, że w odległej przeszłości doszło tutaj do potężnego impaktu meteorytu.
Naukowcy szacują, że kosmiczna skała uderzyła w Ziemię z ogromną prędkością, przekraczającą 36 000 km/h. W wyniku kolizji powstał krater o średnicy ponad 100 kilometrów, a uwolniona energia była tak duża, że materia skalna została wyrzucona na znaczne odległości, wpływając na geologię całej planety.
Wpływ na wczesną Ziemię
Profesor Tim Johnson z Curtin University zwraca uwagę, że wcześniejsze najstarsze znane kratery, takie jak Yarrabubba (2,2 miliarda lat), były znacznie młodsze. To odkrycie przesuwa naszą wiedzę na temat historii Ziemi i sugeruje, że bombardowanie kosmicznymi obiektami mogło odgrywać kluczową rolę w kształtowaniu młodej planety.
Profesor Chris Kirkland podkreśla, że uderzenia meteorytów mogły nie tylko formować skorupę ziemską, ale także tworzyć środowiska sprzyjające powstawaniu życia. Krater w regionie Pilbara mógł być miejscem, gdzie po uderzeniu meteorytu powstały gorące źródła i bogate w minerały zbiorniki wodne, w których mogły rozwijać się pierwsze mikroorganizmy.
Nowe spojrzenie na początek kontynentów
Naukowcy sugerują, że impakty o tak dużej skali mogły wpływać na powstawanie kratonów – najstarszych, stabilnych fragmentów skorupy ziemskiej, które stały się zalążkami dzisiejszych kontynentów. Tego typu zjawiska mogły przyczyniać się do recyklingu skorupy, a nawet do pierwszych procesów tektonicznych na naszej planecie.
Dalsze badania w regionie Pilbara pozwolą lepiej zrozumieć, w jaki sposób tak wczesne uderzenia meteorytów wpłynęły na rozwój Ziemi i jakie miały znaczenie dla ewolucji życia. To odkrycie otwiera nowe możliwości w badaniach nad początkami naszej planety oraz procesami, które ukształtowały ją w pierwszych miliardach lat istnienia.