Wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zaproponował, by państwo rozważyło przejęcie lub posiadanie własnego dużego operatora telekomunikacyjnego. Według niego taki krok mógłby umożliwić państwu lepszą realizację celów cyfryzacji, przyspieszenie wdrażania 5G i walka z wykluczeniem cyfrowym. Pomysł budzi kontrowersje — zarówno w branży, jak i wśród ekspertów ds. infrastruktury.
Gawkowski postuluje nową rolę państwa w telekomunikacji
Podczas debaty prezentującej raport Fundacji Digital Poland minister Gawkowski stwierdził, że „jako państwo powinniśmy (…) mieć kontrolę nad dużym operatorem telekomunikacyjnym”.
Jego zdaniem komercyjne firmy nie zawsze są skore do inwestowania tam, gdzie zysk jest niski – zwłaszcza na obszarach wiejskich i w tzw. „białych plamach”. W takich miejscach, jak podkreśla, realizacja projektów infrastrukturalnych wymaga wsparcia publicznego.
Gawkowski zaznaczył, że obecnie zasięg szerokopasmowego internetu obejmuje około 85 % gospodarstw domowych, a dzięki projektom z KPO i FERC ma wzrosnąć o kolejne ~10 %. Jednak cel ustalony na rok 2030 — pokrycie aż 99 % — jego zdaniem bez zaangażowania państwa wydaje się trudny do osiągnięcia.
Zwrócił uwagę, że dotychczasowe programy publicznego wsparcia często traktowane były przez prywatnych operatorów jako sposób zwiększenia wartości rynkowej, a nie realnej budowy sieci tam, gdzie są naprawdę potrzebne.
Historyczne precedensy i obecne wyzwania rynku
Idea państwowego operatora w Polsce ma precedens historyczny – Telekomunikacja Polska (TP) powstała w latach 90. jako spółka państwowa, przekształcona z przedsiębiorstwa Poczta, Telegraf i Telefon. TP była potem stopniowo prywatyzowana aż do całkowitego przejścia w prywatne ręce.
Jednak warunki rynkowe dziś znacząco różnią się od tych sprzed dekad. Rynek telekomunikacyjny cechuje się wysokimi kosztami inwestycyjnymi, długim okresem zwrotu i silną konkurencją technologii (np. mobilnej vs stacjonarnej). Wiele obszarów, zwłaszcza słabo zurbanizowanych, nadal pozostaje nierentownych z punktu widzenia prywatnych operatorów — stąd potrzeba dofinansowań i wsparcia ze strony państwa.
Ponadto resort cyfryzacji planuje nowelizację tzw. „megaustawy”, która ma ułatwić procedury dla budowy sieci światłowodowych i infrastruktury komórkowej, co ma być jednym z narzędzi wspierających rozwój tego obszaru.
Możliwe scenariusze — co dalej?
Możliwe opcje realizacji tego pomysłu to:
- Bezpośrednie przejęcie istniejącego operatora – kupno udziałów lub całości przedsiębiorstwa już obecnego w Polsce.
- Budowa „zielfield” (od zera) – rozwijanie własnej infrastruktury państwowej od podstaw.
- Model hybrydowy / współpraca z prywatnymi firmami – państwowe udziały w istniejących operatorach lub współpraca w konkretnych projektach infrastrukturalnych.
Każdy z modeli wiąże się z ryzykami — od kosztów przejęć, przez zarządzanie efektywnością, aż po reakcję konkurencji i regulacyjne ograniczenia.
Minister Gawkowski zaapelował, żeby państwo traktowało telekomunikację jako element bezpieczeństwa i suwerenności państwa — infrastruktura cyfrowa jest fundamentem rozwoju nowoczesnego państwa.
Źródło:
- https://spidersweb.pl/2025/10/krzysztof-gawkowski-polska-wlasny-operator.html
- https://fintek.pl/polska-potrzebuje-swojego-narodowego-telekomu-by-skutecznie-wdrozyc-5g/
- https://www.telepolis.pl/wiadomosci/rzad-krzysztof-gawkowski-panstwowy-operator
- https://www.rp.pl/biznes/art42732561-resort-cyfryzacji-proponuje-nowelizacje-tzw-megaustawy-bedzie-awantura