Badacze i inżynierowie pracujący w Joint European Torus (JET) osiągnęli rekordowy wynik w zakresie trwałej energii termojądrowej. Jest to najważniejszy od prawie 25 lat dowód na to, że synteza jądrowa może zapewnić nam bezpieczną i zrównoważoną energię niskoemisyjną.
Konsorcjum EUROfusion to zespół składający się z 4 800 naukowców, inżynierów, ekspertów, studentów i pracowników z całej Europy, w tym z Polski. Badacze zakończyli właśnie kolejny eksperymentalny projekt fuzji jądrowej, z wykorzystaniem tej samej mieszanki paliwowej, która będzie stosowana w przyszłych komercyjnych elektrowniach termojądrowych. Nie oni jedyni pracują nad tym bardzo obiecującym źródłem energii. Amerykańskie osiągnięcia opisywaliśmy w tekście „Synteza jądrowa – jesteśmy krok bliżej prawdziwej rewolucji energetycznej”.
Europejska synteza jądrowa
W ramach Joint European Torus (JET) naukowcy i inżynierowie EUROfusion pracowali wspólnie z badaczami i ekspertami z UK Atomic Energy Authority (UKAEA) – największego działającego tokamaka (eksperymentalna maszyna zaprojektowana w celu wykorzystania energii syntezy jądrowej) na świecie. Udało im się osiągnąć rekordowy wynik trwałej mocy fuzji jądrowej w trakcie pięciosekundowego impulsu. Maszyna JET wytworzyła w tym czasie rekordowe 59 megadżuli energii termojądrowej.
To ponad dwukrotnie więcej niż wynosił poprzedni rekord, ustanowiony w JET w 1997 roku – 21,7 megadżuli. Przy okazji naukowcy wygenerowali ogromną ilość danych naukowych, z których będą korzystać w najbliższych latach. To bardzo duży krok na drodze do wdrożenia bezpiecznego, wydajnego i niskoemisyjnego źródła energii, za jaki uważa się syntezę jądrową.
JET został zbudowany i jest eksploatowany w Culham w Wielkiej Brytanii. Powstał w 1977 roku jako wspólne przedsięwzięcie Wspólnoty Europejskiej w ramach programu Euratom. JET jest największym na świecie urządzeniem termojądrowym. Ma kluczowe znaczenie dla europejskiego planu badań na rzecz zastosowania energii termojądrowej. Wyniki kluczowych eksperymentów przeprowadzanych w tym tokamaku są istotnym impulsem dla projektu ITER.
Czy synteza jądrowa rozwiąże raz na zawsze problemy z energią?
ITER to zakrojony na szeroką skalę eksperyment, którego celem jest udowodnienie naukowej i technicznej wykonalności syntezy jądrowej jako nowego źródła energii. Celem tego projektu jest doprowadzenie energii termojądrowej do progu przemysłowego wykorzystania. Najważniejszym członkiem programu jest Unia Europejska, ale ITER jest wspierany też przez innych ważnych partnerów międzynarodowych (Chiny, Indie, Japonię, Koreę, Rosję i USA). ITER, wzorowany na konstrukcji JET, znajduje się w Cadarache na południu Francji. To tam naukowcy ostatecznie opracują metodę wykorzystania fuzji jądrowej do produkcji energii na wielką skalę.
Synteza jądrowa to temat, którym zajmowaliśmy się już na naszym blogu. Osiągane w Chinach rekordy opisywaliśmy w tekście „Chińskie sztuczne słońce zrobiło właśnie wielki krok w kierunku czystej energii”.
Źródło: Komisja Europejska