Komisja Europejska potwierdziła dofinansowanie budowy Gaia AI Factory – nowoczesnej infrastruktury obliczeniowej, która stanie się jednym z najważniejszych centrów rozwoju sztucznej inteligencji w Europie. Projekt o wartości 300 mln złotych zostanie zrealizowany przez Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH w Krakowie. To drugi taki ośrodek w Polsce, po warszawskim AI Factory, i ogromny krok w kierunku budowy krajowego ekosystemu technologii przyszłości.
Superkomputer nowej generacji powstanie pod Wawelem
Nowa fabryka AI będzie wyposażona w infrastrukturę obliczeniową o mocy znacznie przekraczającej możliwości obecnych superkomputerów w Polsce. Według planów ma obejmować tysiące procesorów graficznych GPU, zoptymalizowanych do zadań uczenia maszynowego i przetwarzania dużych modeli językowych (LLM).
Projekt jest współfinansowany przez Komisję Europejską i Ministerstwo Cyfryzacji, w ramach europejskiego programu EuroHPC Joint Undertaking, którego celem jest budowa sieci superkomputerów dla badań i przemysłu. Gaia AI Factory będzie też częścią europejskiej sieci centrów przetwarzania danych dla sztucznej inteligencji, co umożliwi współpracę z instytucjami z innych krajów UE.
Kraków staje się centrum rozwoju sztucznej inteligencji
Fabryka AI w Krakowie ma obsługiwać trzy główne obszary: naukę, biznes i administrację publiczną. Dzięki niej uczelnie, start-upy i przedsiębiorstwa będą mogły korzystać z zaawansowanej infrastruktury do trenowania modeli AI i analizy dużych zbiorów danych.
Dla środowiska naukowego oznacza to dostęp do potężnych zasobów obliczeniowych, które do tej pory były poza zasięgiem krajowych instytucji badawczych. Dla biznesu – możliwość rozwoju nowoczesnych rozwiązań w oparciu o sztuczną inteligencję, bez konieczności inwestowania w kosztowny sprzęt. Administracja publiczna zyska natomiast narzędzia wspierające procesy cyfrowe, analitykę danych i bezpieczeństwo informacji.
Polska w europejskiej lidze superkomputerów
Dzięki inwestycji w Gaia AI Factory Polska dołącza do czołówki państw rozwijających zaawansowaną infrastrukturę obliczeniową dla sztucznej inteligencji. Pierwsza fabryka AI – uruchomiona wcześniej w Warszawie – obsługiwała głównie projekty rządowe i krajowe badania naukowe. Krakowska placówka ma mieć charakter europejski, co oznacza otwartość na współpracę międzynarodową i większy zakres zastosowań przemysłowych.
Według prof. Jacka Kitowskiego, dyrektora ACC Cyfronet AGH, inwestycja jest nie tylko sukcesem naukowym, ale i strategicznym. – „To ogromna szansa na wzmocnienie pozycji Polski jako ważnego partnera technologicznego w ramach wspólnoty europejskiej. Gaia AI Factory umożliwi rozwój projektów opartych na zaufanej, bezpiecznej i etycznej sztucznej inteligencji” – podkreślił w oficjalnym komunikacie uczelni.
Inwestycja w przyszłość polskiej nauki i innowacji
Budowa Gaia AI Factory to również element szerszej strategii unijnej dotyczącej suwerenności cyfrowej i rozwoju tzw. zaufanej sztucznej inteligencji. Komisja Europejska planuje, aby tego typu ośrodki stały się fundamentem badań nad modelami językowymi, rozpoznawaniem obrazów, analizą danych zdrowotnych i automatyzacją przemysłu.
Krakowska inwestycja ma zostać ukończona w 2026 roku. Po uruchomieniu Gaia AI Factory stanie się jednym z najpotężniejszych centrów obliczeniowych w Europie Środkowo-Wschodniej. To także kolejny dowód, że Polska staje się ważnym graczem w dziedzinie nowoczesnych technologii i badań nad sztuczną inteligencją.
Źródło:
- https://www.cyfronet.pl/en/news/21018%2C42%2Ckomunikat%2Cat_acc_cyfronet_agh__the_gaia_ai_factory_will_be-established___a_new_european_center_for_the_development_of_trusted_artificial_intelligence.html
- https://brandsit.pl/poland-launches-second-ai-factory-gaia-ai-factory-in-krakow/
- https://wbj.pl/poland-will-build-a-second-ai-facility-for-70-mln/post/147557