Rolnicy w Polsce przy prowadzeniu swojej działalności coraz częściej korzystają nie tylko z rozwiązań rolnictwa precyzyjnego opartych na naprowadzaniu maszyn, ale również z dobrodziejstw rolnictwa 4.0, które polega na komunikacji maszyn z różnego rodzaju systemami do zarządzania gospodarstwem.
Rolnictwo precyzyjne
To nie tylko modne hasło, lecz praktyczne narzędzie wspomagające gospodarowanie rolne. Kluczowym elementem tego podejścia jest gromadzenie danych o przestrzennym zróżnicowaniu plonów. Satelitarny system pozycjonowania pozwala na rejestrację zmienności wielkości plonu, co staje się nieocenionym źródłem informacji dla rolników. Dzięki tym danym możliwe jest lepsze zrozumienie różnic w plonach na danym obszarze pola, co stanowi fundament dla podejmowania skutecznych decyzji.
Jednym z kluczowych obszarów, gdzie cyfrowa rewolucja w rolnictwie zrobiła największe postępy, jest zarządzanie glebą. Analizując glebę z dokładnością do 2 cm, zdalnie sterując maszynami rolniczymi czy korzystając z danych satelitarnych, rolnicy zdobywają nową jakość informacji. Skanery pozwalają tworzyć precyzyjne mapy glebowe, uwzględniające nawet najmniejsze zróżnicowania. To kluczowe w kontekście zmiennego nawożenia, które staje się bardziej efektywne i dostosowane do realnych potrzeb roślin.
Rolnictwo 4.0.
Maszyny wyposażone w systemy telemetryczne komunikują się z platformą do zarządzania gospodarstwem, maszynami oraz zadaniami. Takie bezprzewodowe połączenie zapewnia użytkownikowi np. ciągnika rolniczego szereg korzyści związanych z bezprzewodową łącznością. Sama platforma umożliwia podgląd lokalizacji, wydajności pracy i danych produkcyjnych wszystkich maszyn wyposażonych w bramkę telemetryczną. Dzięki temu można sprawdzić np. jak wyglądał współczynnik poślizgu kół podczas prac uprawowych co ma ogromny wpływ na zużycie paliwa. Mając taką informacje rolnik może zareagować poprzez odpowiednie dociążenie maszyny lub regulacje ciśnienia w oponach.
Bardzo często wykorzystywaną funkcją jest zdalny dostęp do wyświetlacza, który umożliwia wsparcie operatora przez wykwalifikowanych specjalistów działu rolnictwa precyzyjnego czy serwisu, którzy z poziomu komputera, tableta czy smartphona mają podgląd obrazu na wyświetlaczu maszyny. Tego typu wsparcie umożliwia szybkie rozwiązanie problemów bez potrzeby fizycznej wizyty u klienta.
Bardzo docenianą funkcją jest również bezprzewodowy transfer danych, który odbywa się w czasie rzeczywistym dzięki czemu możliwa jest np. współpraca kilku maszyn pracujących na tym samym polu, które wykonują zabiegi. Takie rozwiązanie eliminuje podwójne stosowanie środków ochrony roślin i nawozów co przyczynia się do ochrony środowiska i generowania dużych oszczędności.
Rolnictwo cyfrowe zapewnia szereg innych funkcji, jak możliwość bezprzewodowego wysyłania na wyświetlacz w danej maszynie konkretnego planu pracy, który zawiera granice pola, linie naprowadzania, mapę zmiennego dawkowania z informacją o stosowanym produkcie. Po przekroczeniu granicy pola przez maszynę taka zaplanowana praca jest rozpoczynana automatycznie. Dzięki temu rozwiązaniu operator nie traci czasu na zbędną konfiguracje i mamy pewność, że bazujemy na poprawnych danych na każdym polu. Ważną funkcją jest automatyczna synchronizacja danych pomiędzy maszynami a portalem do zarządzania gospodarstwem co zapewnia dostęp do tych samych danych na wyświetlaczach maszyn jak i w samym systemie operacyjnym.
Wsparcie ARiMR
Chociaż rolnictwo cyfrowe wiąże się z nakładami finansowymi, rolnicy nie są pozostawieni sami sobie. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) oferuje wsparcie finansowe dla przedsięwzięć związanych z wdrożeniem rozwiązań w zakresie rolnictwa 4.0.
„Od sztucznej inteligencji (AI)i robotykipo Internet rzeczy (IoT) i 5G – najnowsze technologie mogą zaoferować bezcenne wsparcie rolnikom i agrobiznesom” – podaje Komisja Europejska, która wpiera cyfrową transformację tej gałęzi gospodarki.
Cyfrowa rewolucja a opłacalność
Badania nad wpływem cyfrowej rewolucji na opłacalność działalności rolniczej przynoszą obiecujące wyniki. Redukcja zużycia nawozów o około 5% przy jednoczesnym wzroście wydajności maszyn to nie tylko korzyści dla środowiska, ale także dla portfela rolnika. Prowadzenie automatycznej dokumentacji i zwiększenie plonów pomimo obniżenia nakładów na nawożenie to kolejne atuty, które przemawiają za korzyściami wynikającymi z cyfrowego zarządzania gospodarstwem.
Wyzwania stojące przed nowoczesnym rolnictwem
W wielu obszarach wiejskich nadal brakuje dostępu do niezawodnego internetu, co może utrudniać skuteczne wdrożenie technologii cyfrowych. Aby w pełni wykorzystywać nowoczesne technologie w rolnictwie, niezbędne będą również szkolenia, które podniosą kompetencje cyfrowe właścicieli polskich gospodarstw rolnych.
Materiał powstał przy współpracy z Bogdanem Kazimierczakiem, ekspertem rolnictwa precyzyjnego z kanału „Rolnik na Czasie”