Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak wyglądał pierwszy komputer na świecie? Czy był podobny do tego, z którego korzystasz dziś? A może to ogromna maszyna, zajmująca cały pokój? Cofnijmy się w czasie i poznajmy fascynującą historię urządzenia, które zapoczątkowało erę cyfrową – pierwszego komputera na świecie.
Jak nazywa się pierwszy komputer na świecie?
Pierwszym uznanym komputerem cyfrowym była maszyna o nazwie ENIAC (ang. Electronic Numerical Integrator and Computer). Było to pionierskie urządzenie, które odegrało kluczową rolę w historii rozwoju informatyki. Ale kto wynalazł pierwszy komputer na świecie? Maszyna została zaprojektowana przez Johna Prespera Eckerta i Johna Mauchly’ego w Stanach Zjednoczonych – na zlecenie armii amerykańskiej w czasie II wojny światowej.
Kiedy i w którym roku powstał pierwszy komputer?
Prace nad nim rozpoczęły się w 1943 roku, a ukończono je w 1945. Maszyna ta zajmowała ogromną powierzchnię – około 167 m² – i składała się z ponad 17 tysięcy lamp elektronowych, co sprawiało, że zużywała ogromne ilości energii i generowała znaczne ilości ciepła. Mimo swoich rozmiarów i ograniczeń technologicznych, ENIAC był przełomowy – potrafił wykonywać tysiące operacji arytmetycznych na sekundę, co w tamtych czasach stanowiło ogromny postęp technologiczny. Jego wynalezienie zapoczątkowało erę komputerów cyfrowych i stworzyło fundamenty pod dalszy rozwój technologii informacyjnej.
Do czego służył pierwszy komputer?
ENIAC powstał z myślą o obliczeniach balistycznych dla armii USA podczas II wojny światowej. Był to komputer bez systemu – programowano go ręcznie, za pomocą przełączników i kabli. Przeznaczenie wojskowe nie przeszkodziło mu jednak w staniu się symbolem narodzin ery komputerów.
Pierwszy komputer w Polsce
A jak wyglądała historia rozwoju komputerów w Polsce? Pierwszym komputerem zbudowanym w naszym kraju była maszyna o nazwie XYZ, której konstrukcja została ukończona na początku lat 50. XX wieku. Urządzenie to zostało opracowane przez zespół polskich inżynierów i naukowców pracujących w Instytucie Maszyn Matematycznych w Warszawie, który był jednym z kluczowych ośrodków badawczych zajmujących się rozwojem technologii informatycznych w okresie powojennym. Komputer XYZ stanowił ogromne osiągnięcie technologiczne, szczególnie biorąc pod uwagę ograniczone zasoby oraz trudne warunki polityczne i ekonomiczne panujące w Polsce w tamtym czasie. Był oparty na technice lampowej i wykorzystywany głównie do obliczeń naukowych oraz technicznych, które były wykonywane na zlecenie różnych instytucji państwowych i akademickich.
Wkrótce po XYZ powstały kolejne polskie konstrukcje komputerowe, z których najsłynniejszą była seria komputerów Odra. Były to maszyny produkowane od lat 60. we Wrocławiu w Zakładach Elektronicznych „Elwro”. Komputery Odra, szczególnie modele takie jak Odra 1003 czy Odra 1305, odegrały bardzo ważną rolę w informatyzacji przemysłu, administracji oraz instytucji naukowych w okresie PRL-u. Co ciekawe, niektóre modele Odry były zgodne z zachodnimi standardami komputerowymi, co umożliwiało ich wykorzystanie w bardziej złożonych systemach i współpracę z innymi maszynami.
Pierwszy komputer osobisty i domowy
Prawdziwa rewolucja zaczęła się, gdy komputer trafił pod strzechy. Pierwszy komputer osobisty to IBM 5100 z 1975 roku – ciężki, kosztowny, ale przeznaczony do użytku indywidualnego. Prawdziwym przełomem był jednak pierwszy komputer domowy – Apple II (1977), a zaraz potem pierwszy komputer PC – IBM PC z 1981 roku, który zapoczątkował standardy obowiązujące do dziś.
Pierwszy komputer Atari i komputer bez Windowsa
W Polsce lata 80. XX wieku to czas, kiedy coraz więcej osób zaczynało mieć styczność z komputerami domowymi, a jednym z najpopularniejszych przedstawicieli tej ery były 8-bitowe komputery firmy Atari – przede wszystkim modele Atari 400 i Atari 800. Były to maszyny przeznaczone głównie do użytku domowego oraz edukacyjnego, ale znalazły też zastosowanie w prostych pracach biurowych i w tworzeniu pierwszych gier komputerowych. Komputery te wyróżniały się swoją konstrukcją – posiadały zintegrowaną klawiaturę i były przystosowane do pracy z telewizorem jako monitorem, co czyniło je bardziej dostępnymi dla przeciętnego użytkownika.
W odróżnieniu od dzisiejszych komputerów osobistych, Atari 400 i 800 często działały bez systemu operacyjnego w klasycznym rozumieniu i z pewnością były komputerami bez Windowsa. Systemy, z których korzystały, ładowano z kaset lub dyskietek.
Pierwszy komputer z interfejsem graficznym
A co z myszką i graficznym interfejsem użytkownika (GUI)? Pierwszy komputer stacjonarny z klawiaturą i myszką to Xerox Alto z 1973 roku – prekursor dzisiejszych systemów z ikonami i oknami. Idea GUI została spopularyzowana przez Apple Macintosh w 1984 roku – to właśnie ten model uznaje się za pierwszy komputer z interfejsem graficznym, który odniósł komercyjny sukces.
Komputer po polsku
Choć większość komputerów i systemów tworzono w języku angielskim, również w Polsce podejmowano próby stworzenia komputera „po polsku” – zarówno pod względem konstrukcji, jak i oprogramowania. Przykładem może być wspomniana już Odra czy Meritum, komputer produkowany w latach 80.