W uproszeniu, rozrywka to „działanie mające na celu dostarczenie przyjemności”[1] i nie sposób z tym polemizować, jednak wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak ważny jest ten aspekt naszego życia. Jest to jedna z psychologicznych potrzeb człowieka, która, wbrew pozorom, nie jest jedynie dodatkiem do codziennego funkcjonowania. Jest ona niezwykle istotna, gdyż pomaga ludziom m.in. zredukować stres i szkodliwe napięcie emocjonalne.[2]
Nic więc dziwnego, że osoby zajmujące się szeroko pojętą branżą rozrywkową, mają duże pole do popisu, a zwiększa się ono z roku na rok, dzięki stałemu rozwojowi technologii. Można śmiało powiedzieć, że technologia i rozrywka napędzają się wzajemnie: potrzeba relaksu i zabawy napędzają koniunkturę na powstawanie nowych rozwiązań technologicznych, a te z kolei, pomagają się rozwijać rozrywce, poszerzają jej zasięg i zwiększają możliwości. Zdecydowanie, pomiędzy tymi zjawiskami występuje ścisła symbioza.
Wprowadzenie piątej generacji sieci komórkowej jest najczęściej kojarzone właśnie z celami rozrywkowymi. Założenie to jest jednocześnie trafne i krzywdzące, ponieważ nowa technologia wpłynie pozytywnie na rozwój praktycznie wszystkich dziedzin naszego życia. Prawdą jest, że dzięki 5G branża rozrywkowa stoi na progu prawdziwej rewolucji, a możliwości, jakie niesie ze sobą szybka sieć bezprzewodowa, są przeogromne. Nie mam jednak zamiaru rozpływać się nad futurystycznymi zabawkami i rozwiązaniami oglądanymi w filmach science fiction, które jeszcze przez wiele lat nie będą osiągalne. Lepiej, póki co, skupić się na najbliższej przyszłości i realnych korzyściach, jakie nowa sieć przyniesie w niedługim czasie.
Zanim przejdziemy do konkretnych przykładów nadchodzących przyjemności, warto pochylić się nad samą technologią i tym, co powoduje, że jest ona rewolucyjna. W telegraficznym skrócie: to, co zaoferuje nam 5G w porównaniu do obecnej technologii, można określić jako: więcej i szybciej. Większa przepustowość, czyli ilość danych, jakie można jednocześnie przetransferować oraz więcej urządzeń, które będą korzystać z sieci w tym samym czasie. Szybszy będzie przesył informacji, co oznacza również mniejsze opóźnienia i lepszą płynność transferu. Tyle ogólnie, a teraz czas na konkrety.
Z głową, a raczej smartfonem, w chmurach
Szybkość transmisji danych zwiększy się nawet 65-krotnie już w momencie wprowadzenia 5G na dedykowanych pasmach, co w połączeniu ze znacznie zwiększoną przepustowością sieci i niewielkimi opóźnieniami (maksymalnie do 5ms)[3] sprawi, że nie będzie problemów z transferem informacji. Wszystkie nasze dane będą mogły być archiwizowane w chmurze i tam będziemy z nich korzystać. Wymiernym tego efektem będzie np. brak potrzeby instalowania licznych aplikacji oraz zapisywania licznych danych (np. zdjęć i filmów) na naszych urządzeniach.
Pozwoli to również na większą swobodę mobilnego grania online[4], bez strachu o wystąpienie kłopotów z płynnością gry, co może skutkować utrudnieniami w połączeniu i utratą cennych punktów. Streaming różnych treści oraz granie „zawsze i wszędzie” będą bardziej realne, niż kiedykolwiek przedtem. Z kolei szybkie pobieranie treści, pozwoli zaoszczędzić użytkownikowi „w sumie około 23 godziny miesięcznie w ramach wszystkich (…) internetowych rozrywek, takich jak muzyka, telewizja, filmy i gry”[5]. Niemal doba zaoszczędzonego czasu przyda się chyba każdemu.
5G… Kamera… Akcja!
Wprowadzenie 5G nie tylko usprawni, wspomniany wcześniej strumieniowy przesył danych, ale zaowocuje też poprawą jakości dostarczanego obrazu i dźwięku. Wpłynie to na wszystkie dziedziny audiowizualne: gry, muzykę i transmisje sportowe, jednak o tym w dalszej części. Ważną rolę odegra również, lub przede wszystkim, w przypadku kina i telewizji oraz, coraz popularniejszych, platform streamingowych, jak np. Netflix.
Piąta generacja sieci bezprzewodowej wspomoże szybszą popularyzację technologii 4K, a następnie wprowadzenie 8K. Choć telewizory obsługujące 8K są już dostępne na rynku, to nadal nie ma produkcji i kanałów, które są w stanie w pełni to wykorzystywać. Wyjątek stanowi Japonia, która pod koniec grudnia 2018 roku uruchomiła pierwszy kanał telewizyjny, wyświetlający materiały w rozdzielczości 8K[6]. W przypadku rozdzielczości zasada jest taka, że im jest ona większa, tym bardziej szczegółowy i dokładny jest obraz[7]. Jest więc możliwe, że wprowadzenie 8K umożliwi nam odbiór obrazów, które będą niemal nie do odróżnienia od tych, widzianych w świecie rzeczywistym[8].
Dobra jakość obrazu jest oczywiście niezwykle istotna, są jednak też inne rozwiązania, które mogą rozbudzić wyobraźnię odbiorców, np. produkcje interaktywne. Nie ma chyba osoby, której nie zdarzyło się nie zgodzić z postępowaniem bohatera oglądanej historii. „Nie rozdzielajcie się”, „nie idź tam” czy „nie rób tego”, brzmi aż nader znajomo prawda?
Niejednokrotnie zdarza się również komentować film słowami: „ja na jego miejscu…” Właśnie, czy będąc na miejscu protagonisty faktycznie dokonalibyśmy właściwego wyboru? Dzięki interaktywnym filmom i serialom możemy się o tym przekonać, a oglądana historia będzie bardziej „nasza”. Powstały już pierwsze projekty, wykorzystujące wpływ widza na fabułę, jednym z najsłynniejszych jest „Czarne lustro: Bandersnatch”, czyli film Netflixa, będący kontynuacją popularnego serialu „Czarne lustro”. Niestety, jest to nadal jedno z nielicznych dzieł tego typu, ponieważ obecna sieć komórkowa nie jest w stanie sprostać wymaganiom, związanym z ich popularyzacją.
Lepsza rozdzielczość i możliwość interakcji to nie jedyne udoskonalenia, jakie może zapewnić 5G. Według raportu „Przyszłość rozrywki w dobie AI, IoT, MEC i giga conectivity”, przeprowadzonego w 2018 roku przy współpracy „infuture hatalska foresight institute” z UPC Polska, aż 18% badanych wskazało możliwość oglądania obrazów w technologii 360 stopni, jako najbardziej pożądane unowocześnienie telewizji.[9]
Filmy 360 stopni, nazywane także filmami sferycznymi, dają twórcom zupełnie nowe możliwości tworzenia i narracji, a widzom większą dozę immersji. Prawdą jest jednak, że takie obrazy są tworzone przede wszystkim z myślą o goglach wirtualnej rzeczywistości, ponieważ dopiero użycie takiego sprzętu, umożliwia wykorzystanie całego potencjału obrazów tego typu.[10] Rozwój tej technologii jest jednak ściśle uzależniony od możliwości bezprzewodowej transmisji danych.
Znudzony? Może spacer po Marsie?
VR i AR są prężnie rozwijającymi się dziedzinami, przez wielu uważanymi za przyszłość rozrywki.
W przypadku rozszerzonej rzeczywistości mówimy o „nakładaniu” elementów wirtualnych na obraz rzeczywisty. Najczęściej używanymi w tym celu urządzeniami są obecnie smartfony, w których na obraz z kamery nakładany jest dodatkowy obraz 3D. Istnieją już również specjalnie okulary, przeznaczone tej technologii[11].
Jest dużo możliwości wykorzystania AR, między innymi w grach, w których przedmioty i postacie są wirtualnie umieszczane w świecie rzeczywistym, jak w przypadku popularnej produkcji Pokémon GO. Kolejnym pomysłem są np. aplikacje turystyczne, dzięki którym otrzymujemy w czasie rzeczywistym informacje na temat mijanych okolic i budynków, niekiedy połączone z obrazem, przedstawiającym wcześniejszy wygląd tych miejsc. Działanie takich aplikacji jest jednak w znacznym stopniu uzależnione od sprawnego połączenia sieciowego.
W wypadku rzeczywistości wirtualnej, mówimy niemal o „zastąpieniu” świata realnego tym, wygenerowanym cyfrowo. Wyobraźmy sobie fabularny film sferyczny, który oglądamy tak, jak gdybyśmy brali w nim udział, a w połączeniu z interaktywnymi rozwiązaniami – możemy nawet np. pociągnąć za spust (lub nie) w finałowej scenie. Masz dość zamknięcia w czterech ścianach, a nie możesz pozwolić sobie na urlop?
Nic prostszego: zasiądź wygodnie w fotelu, a po założeniu gogli przenieś się na leżak na rajskiej plaży i relaksuj się, słuchając szumu fal w promieniach tropikalnego słońca. Chciałbyś zwiedzić zrujnowane obecnie miejsca, w czasach ich świetności? Możesz swobodnie spacerować po greckim Panteonie lub Katedrze Notre Dame, sprzed jej pożaru. W przypadku braku ochoty na realizm, można zanurzyć się w jakimś fantastycznym świecie, wybrać na spacer po Marsie lub oddać się rozgrywce w swojej ulubionej grze wideo.
Jak wydać, możliwości VR są ogromne i stale ewoluują, a to dzięki m.in. powstawaniu nowych usprawnień, jak choćby technologia haptyczna, umożliwiająca wykorzystanie zmysłu dotyku[12]. Jednym z prekursorów jej wdrażania jest m.in. firma Sony, która wykorzystała sensory dotykowe w kontrolerach nowej generacji konsol PlayStation 5, które mają trafić na rynek pod koniec 2020 roku. Niektóre firmy podejmowały również próby wykorzystania zmysłu zapachu, ale nie odniosły one sukcesu, z powodu braku zainteresowania ze strony konsumentów.[13]
W sumie nie ma się co dziwić, sceny w których bohater idzie przez bagna lub ukrywa się w brudnej uliczce, mogłyby być ciężkie do zniesienia. Należy jednak pamiętać, że w celu pełnego rozwinięcia potencjału wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości, wymagają one rozwiązań oferowanych przez 5G. Istotne są tu nie tylko większe możliwości technologiczne, ale finansowe. Według raportu „5G Economics of Entertainment”, 5G uwolni potencjał rzeczywistości rozszerzonej (AR) i rzeczywistości wirtualnej (VR), tworząc łączne przychody o wartości ponad 140 miliardów dolarów w latach 2021-2028.” [14]
Nowa technologia w duszy gra
Jak było widać na przykładzie kina i VR, wprowadzenie nowych technologii jest niezbędne do rozwoju poszczególnych branż. Piąta generacja sieci wpłynie na ulepszenie produkcji filmowych i telewizyjnych, a także na popularyzację wirtualnej rzeczywistości, te z kolei, mogą połączyć siły, aby ewolucja była jeszcze szybsza. Podobnie jest w przypadku branży muzycznej, a konkretnie koncertów.
Streaming danych i szybkie połączenie internetowe, to nowe pole do popisu dla muzyków, których znaczna część dochodów pochodzi z występów przed publicznością. Do tej pory, zarówno artysta, jak i odbiorcy, musieli w konkretnym miejscu i czasie przebywać fizycznie, aby zaistniała odpowiednia interakcja. Oczywiście, zobaczenie swojego idola „na żywo” zawsze będzie wyjątkowym przeżyciem i realne koncerty tak szybko nie przestaną funkcjonować, jednak już powstały dla nich nowe alternatywy, możliwe dzięki goglom VR.
Jedną z nich jest zdalne uczestniczenie w „prawdziwym” występie swojej ulubionej gwiazdy, a kolejną są w pełni wirtualne koncerty. Przy takim wykorzystaniu VR, niezwykle istotny jest jednak przesył obrazu w czasie rzeczywistym, bez opóźnień i problemów z połączeniem, a w przypadku jednoczesnego połączenia dużej ilości urządzeń, nie bez znaczenia jest duża przepustowość sieci. Niestety, nie jest to jeszcze możliwe ze względu na ograniczenia technologii 4G.
Obecnie organizowane są pewne formy takich wydarzeń, jednak nie są one całkowicie samodzielne, ale odbywają się w grach sieciowych. Przykładem może być występ światowej sławy DJ Marshmello w grze Fortnite, który odbył się w połowie 2019 roku, a obejrzało go „na żywo” ponad dziesięć milionów użytkowników[15]. Pokazuje to, jak duży potencjał tkwi w takich wirtualnych eventach.
Rynek muzyczny nie opiera się jednak wyłącznie na koncertach, ale także na dystrybucji produktów, jakimi są utwory i albumy. Sprzedaż fizycznych nośników ustąpiła w ostatnich latach miejsca streamingowi oraz możliwości pobierania muzyki z sieci, które są obecnie najpopularniejszą formą dostępu do twórczości artystów. Wprowadzenie nowej generacji komórkowej, nie tylko pozwoli nam na zwolnienie miejsca na nośnikach, dzięki przechowywaniu danych w chmurze, oraz na lepszą jakość przesyłanych treści, ale w znacznej mierze zrewolucjonizuje pobieranie muzyki. Korzystając z sieci 5G zamiast 4G, przewiduje się, że przeciętny konsument zaoszczędzi ponad 3 godziny pobierając 10,000 utworów do biblioteki muzycznej[16]. Z pewnością czas ten uda się spożytkować lepiej, niż na czekanie na ściągnięcie utworów.
Sportowa „truskawka na torcie”
W przypadku wydarzeń sportowych, zasady są podobne, jak w przypadku muzycznych: na żywo jest super, ale nie zaszkodzi mieć wirtualną alternatywę. Weźmy choćby mecz piłki nożnej, w którym nie bierzemy osobiście udziału. Za pomocą skumulowanych nowinek technologicznych możliwe będzie obejrzenie go w 8K, a przy pomocy gogli VR nie tylko poczujemy się, jak byśmy byli na miejscu wydarzenia, ale obejrzymy spotkanie z perspektywy murawy lub dowolnej z kamer, a wszystko to w czasie rzeczywistym.
Skoro już o sporcie mowa, nie sposób nie wspomnieć o, coraz popularniejszych, zmaganiach e-sportowych. Już teraz branża ta generuje ogromne dochody, a nagrody na niektórych turniejach opiewają na milionowe kwoty. Cyfrowy sport jest ściśle powiązany z rozwojem technologicznym, a do organizacji wydarzeń z nim związanych, niezbędna jest płynnie działająca sieć internetowa. Wszelkie opóźnienia czy problemy z połączeniem są w takich wypadkach niedopuszczalne. Z oczywistych więc względów, wprowadzenie technologii 5G przełoży się na znaczny rozwój e-sportu, tym samym, dostarczając nam kolejnych emocji i rozrywek.
Podsumowanie
Cóż, miało nie być wynalazków podpatrzonych w filmach, jednak jest kilka takich, które już są dostępne i zostaną rozpowszechnione dzięki wprowadzeniu 5G. Jednym nich, który zdecydowanie wiąże się z niemal wszystkimi dziedzinami rozrywki, jest hologram. Organizowane są już koncerty z udziałem nieżyjących gwiazd, jak np. Tupac, Whitney Houston czy Frank Zappa[17], lub postaci całkowicie wirtualnych, jak w przypadku wymyślonej – Hatsune Miku, która jest jedną z najpopularniejszych japońskich wokalistek i „współpracowała” m.in. z Lady Gagą czy Pharrellem Williamsem[18].
Hologramy mogą mieć jeszcze większe zastosowanie. Być może, z czasem będziemy mieli możliwość wyświetlenia całego filmu w taki trójwymiarowy sposób, a perspektywa obejrzenia np. pojedynku na miecze świetlne z sagi Gwiezdnych Wojen jest nader ekscytująca. Takich technologii, jak m.in. hologramy, VR czy obrazy sferyczne jest znacznie więcej, jednak obecna sieć 4G nie daje możliwości ich rozpowszechnienia. Właśnie z tych powodów, między innymi, tak istotne jest budowanie nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Jak widać, rozwój technologii piątej generacji nie tylko sprawi, że pod wieloma względami będzie żyło nam się łatwiej, ale również przynajmniej, dzięki ewolucji branży rozrywkowej.
Źródła:
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Rozrywka
[2] http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/2015-1Obidzinski.pdf
[3] https://www.gov.pl/attachment/d6c0d6b4-5c47-4ce7-9a0e-ed5e2a6692e0
[4] https://www.ericsson.com/en/reports-and-papers/consumerlab/reports/5g-consumer-potential
[5] https://interaktywnie.com/biznes/newsy/biznes/rozrywka-w-technologii-5g-czy-przemysl-muzyczny-jest-gotowy-na-zmiane-259131
[6] https://www.benchmark.pl/aktualnosci/telewizja-8k-wystartowala-w-japonii.html
[7] https://www.focus.pl/artykul/telewizory-8k-czy-zobaczymy-roznice-1?page=4
[8] http://infuture.institute/raporty/giga-entertainment-przyszlosc-rozrywki/
[9] https://prowly-uploads.s3.eu-west 1.amazonaws.com/uploads/landing_page_image/image/127364/Giga_Entertainment._Przysz%C5%82o%C5%9B%C4%87_rozrywki_w_dobie_gigabitowego_internetu__AI__IoT_oraz_MEC.pdf
[10]https://epicvr.pl/pl/filmy-sferyczne-filmy-360-stopni-kamery-360/
[11]https://pl.wikipedia.org/wiki/Rzeczywisto%C5%9B%C4%87_rozszerzona
[12]https://pl.wikipedia.org/wiki/Technologia_haptyczna
[13]https://pl.wikipedia.org/wiki/Rzeczywisto%C5%9B%C4%87_wirtualna
[14]https://newsroom.intel.com/wp-content/uploads/sites/11/2018/10/intel-5g-economics-backgrounder.pdf
[15]https://www.theverge.com/2019/2/21/18234980/fortnite-marshmello-concert-viewer-numbers
[16]https://interaktywnie.com/biznes/newsy/biznes/rozrywka-w-technologii-5g-czy-przemysl-muzyczny-jest-gotowy-na-zmiane-259131
[17]https://www.rollingstone.com/music/music-features/hologram-tours-roy-orbison-frank-zappa-whitney-houston-873399/
[18]https://www.wmagazine.com/story/hatsune-miku-crypton-future/